 |
Istotą bhp jest ograniczenie liczby wypadków, zminimalizowanie prawdopodobieństwa ich wystąpienia lub całkowite wyeliminowanie liczby wypadków.
To właśnie wypadki i ich skutki przyczyniły się do znacznego rozwoju tej dziedziny. Mimo ogromnej wiedzy, zdobytego doświadczenia przez dziesiątki lat oraz zaawansowanego rozwoju technologicznego, człowiek nadal nie jest wstanie całkowicie ich wyeliminować. „Wypadek to dziwna rzecz” – chociaż możemy w pewnym sensie określić jego prawdopodobieństwo lub przewidzieć, które sytuacje mogą do niego doprowadzić, pomimo tego zawsze nas zaskakuje. Świetnie wpisuje się tu definicja wypadku według Kubusia Puchatka. Przyczyny wypadków mogą być różne. Mogą wynikać z błędów lub zaniedbań pracodawcy albo pracowników. |
Przyczyny po stronie pracodawcy – przykłady
Niezapewnienie odpowiednich szkoleń bhp – pracownik nie jest świadomy zagrożeń występujących w zakładzie pracy, nie zna podstawowych zasad obowiązujących w zakładzie pracy, może popełniać błędy i stwarzać zagrożenie nieświadomie;
Brak stosownych badań lekarskich – pracownik może być niezdolny do pracy na określonym stanowisku (np.: brak możliwości pracy na wysokości, obsługi wózka jezdniowego lub innych specjalnych maszyn, w godzinach nocnych, w nadmiernym hałasie itp.);
Niewłaściwe warunki pracy – uszkodzone maszyny i urządzenia, w złym stanie: pomieszczenia pracy, drogi transportowe, niewłaściwe oświetlenie, niezapewnienie optymalnej temperatury w pomieszczeniu pracy, niehigieniczne warunki w pomieszczeniach socjalny i sanitarnych, ogólny bałagan;
Niewłaściwa organizacja pracy – chaos, pośpiech, stres, brak jasnych poleceń i komunikatów;
Dopuszczenie pracowników do pracy bez odpowiednich środków ochrony indywidualnej – środki ochrony indywidualnej minimalizują lub wykluczają powstanie urazu;
Dopuszczanie pracowników do pracy bez odpowiednich uprawnień – prace przy urządzeniach elektrycznych, wszelkiego rodzaju wózków jezdniowych itp.;
Brak odpowiedniej dokumentacji bhp – instrukcji bhp maszyn i procesów pracy, dokumentacji związanej z ryzykiem zawodowym, instrukcji obsługi maszyn i urządzeń, instrukcji przeciwpożarowej, instrukcji udzielania pierwszej pomocy;
Brak nadzoru ze strony pracodawcy lub osób kierujących oraz nieoficjalne przyzwolenie na łamanie przepisów bhp – pracownik nie ponosi konsekwencji za niebezpieczne zachowania, które po czasie stają się normą i są przekazywane nowym pracownikom;
Zachęcanie lub zmuszanie pracowników do łamania przepisów w celu zwiększenia wydajności pracy;
Brak reakcji ze strony pracodawcy na zgłoszone usterki, awarie i inne sytuacje zagrażające zdrowiu lub życiu – nie ma kasy na naprawę, od roku już mi to zgłaszają i jakoś nadal wszystko działa i nic złego się nie stało.
Przyczyny po stronie pracownika – przykłady
Niezastosowanie się do przepisów i zasad bhp,
Nieprzestrzeganie zapisów w instrukcjach bhp i instrukcjach obsługi,
Pośpiech,
Nieuwaga,
Ignorowanie niebezpiecznych sytuacji, uszkodzeń, awarii oraz brak powiadomienia osób kierujących o zauważonych zagrożeniach,
Używanie maszyn i urządzeń bez odpowiednich uprawnień,
Głupie i nieodpowiednie żarty,
Praca pod wpływem alkoholu lub środków odurzających,
Niestosowanie środków ochrony indywidualnej lub zbiorowej,
Przykłady celowych i świadomych niebezpiecznych zachowań nieprzestrzegania przepisów i zasad bhp:
–Lenistwo – nie chce mi się iść po kask, jeden raz nic się nie stanie,
–Upartość – zrobię to po swojemu, zawsze przecież tak robiłem,
–Sarkazm – bhp jest dobre dla dzieci,
–Niecierpliwość – zgodnie z bhp to cały dzień mi na tym zejdzie,
–Nadmierna wiara w siebie – Jankowi tak, ale mnie to się nigdy nie zdarzy,
–Popisywanie się – Jak to ja nie dam rady? To spójrz na to ,
– Negatywne nastawienie do wymogów bezpieczeństwa – Zgodnie z instrukcja? Ale po co?
Orientacyjne statystyki wypadków przy pracy w roku 2020 oraz ich przyczyny na podstawie danych z GUS.
W 2020 r. zgłoszono 62740 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy, o 24,6% mniej niż w 2019 r.
Osoby poszkodowane w wypadkach śmiertelnych stanowiły 0,3% wszystkich osób poszkodowanych (wzrost o 0,1%. w stosunku do 2019 r.).
60,8% wypadków przy pracy spowodowane było niewłaściwym zachowanie pracownika,
20% to wypadki z przyczyn leżących po stronie pracodawcy,
36,1% wypadków było związanych w chwili zdarzenia z poruszaniem się.
 |
 |
Aby zminimalizować liczbę wypadków lub obniżyć prawdopodobieństwo ich wystąpienia musimy zastosować środki profilaktyczne, które wynikają wprost z przepisów, zdrowego rozsądku, troski o życie i zdrowie pracowników albo ze zwykłej troski o finanse firmy.
Nie od dziś wiadomo, że wypadek przy pracy oprócz nieprzyjemnych konsekwencji dla poszkodowanego generuje również koszty dla przedsiębiorstwa. Świetnie ten temat opisuje i wyjaśnia Centralny Instytut Ochrony Pracy ( CIOP).
Dowiedz się jakie straty finansowe w związku z wypadkiem przy pracy ponosi społeczeństwo, jakie przedsiębiorca a jakie poszkodowany lub jego rodzina.
Wśród kosztów poniesionych przez Pracodawcę CIOP wymienia min. :
-strata czasu pracy (czas poświęcony na dochodzenia powypadkowe, poszukiwania osoby na zastępstwo oraz dezorganizacja pracy w dniu wypadku,
-koszty nadgodzin spowodowanymi nieobecnością osoby poszkodowanej i kosztami zastępstw,
-koszt strat materialnych (uszkodzenia maszyn, towaru, produktów które uległy zniszczeniu w czasie wypadku)
-utrata przychodów w związku z obniżeniem wydajności produkcji,
-wypłata odszkodowań .
Środki zapobiegawcze i profilaktyczne, które powinien zapewnić pracodawca chcąc ograniczyć liczbę wypadków lub prawdopodobieństwo ich wystąpienia:
Zapewnić obowiązkowe szkolenia: wstępne (instruktaż ogólny i stanowiskowy), okresowe;
Zapewnić badania lekarskie: wstępne, okresowe, kontrolne;
Zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy: sprawne maszyny, regularne przeglądy techniczne, odpowiedni stan dróg transportowych i komunikacyjnych, odpowiedni warunki środowiskowe (oświetlenie, temperatura, hałas, zapylenia itp.), czystość i higiena na stanowiskach pracy oraz w pomieszczeniach sanitarnych i socjalnych;
Zapewnić środki ochrony indywidualnej pracownikom: obuwie, hełmy, rękawice, okulary, fartuchy i wiele innych, które zależą od rodzaju i charakteru pracy oraz zagrożeń występujących na stanowisku pracy;
Zapewnić właściwą organizację pracy: tworząc odpowiednie np. procedury, wydając jasne i zrozumiałe komunikaty;
Zapewnić odpowiednie dokumenty bhp: instrukcje bhp maszyn, urządzeń oraz procesów pracy, ryzyko zawodowe;
Zapewnić pierwszą pomoc w razie wypadku: wyznaczyć i przeszkolić odpowiednie osoby;
Zapewnić odpowiedni nadzór i wyciągać odpowiednie konsekwencje w stosunku do osób łamiących przepisy i zasady bhp;
Zapewnić okresowy przegląd bezpiecznych warunków pracy : raz na rok obowiązek sporządzenia analizy stanu bhp.
